اثر محلول پاشی عناصر کم مصرف منگنز، روی و بور در مراحل مختلف رشدی بر خصوصیات کمّی ارقام گندم دیم

به منظور مطالعه اثرات محلول پاشی عناصر کم مصرف منگنز، روی و بور بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم دیم، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به صورت کرت های دو بار خرد شده با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم (مراغه) به مدت یک سال زراعی (1388-1387) اجرا شد. ارقام آذر2 و هُما در کرت­های اصلی، زمان محلول پاشی در سه مرحله پنجه زنی (gs32)، ساقه رفتن (gs37) و ظهور برگ پرچم (gs64) در کرت های فرعی و محلول پاشی عناصر کم مصرف (شاهد، آب خالص، سولفات منگنز به غلظت هفت در هزار، سولفات روی به غلظت پنج در هزار و اسید بوریک به غلظت سه در هزار) در کرت های فرعی در فرعی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر محلول پاشی عناصر کم مصرف بر عملکرد دانه، تعداد سنبله در واحد سطح و وزن خشک برگ پرچم، شاخص برداشت، وزن تر برگ پرچم و وزن آب بافت معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین عملکرد دانه نشان داد که بیشترین مقدار این صفت به میزان 1418 کیلوگرم در هکتار از تیمار اسید بوریک سه در هزار و کمترین آن به میزان 1285 کیلوگرم در هکتار از آب خالص به دست آمد. مطابق این نتایج محلول پاشی سولفات منگنز هفت در هزار و سولفات روی پنج در هزار اثر معنی­داری در افزایش عملکرد دانه گندم دیم نداشت. بیشترین تعداد سنبله در واحد سطح از محلول پاشی سولفات منگنز هفت در هزار و بیشترین میزان وزن‎تر و خشک برگ پرچم از اسد بوریک سه در هزار حاصل گردید. مناسب ترین مرحله برای محلول پاشی، مرحله پنجه زنی بود که بیشترین عملکرد دانه (1630 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد. رقم آذر2، از لحاظ عملکرد بیولوژیک و دانه به‎ترتیب به میزان 32 درصد (1650 کیلوگرم در هکتار) و 36 درصد (648 کیلوگرم در هکتار) برتر از رقم‎ هما بود.